Εδώ θα πραγματευθούμε μια προσέγγιση του διαλογισμού που θυμίζει αρκετά την παραδοσιακή μέθοδο εξάσκησης. Είναι μια αγωγή αυστηρής πειθαρχίας, απαιτεί θέληση – την αναπτύσσει επίσης – και πιστεύω πως έχει καλά αποτελέσματα αρκεί να προσέξουμε ορισμένα σημεία. Όλα αυτά θα τα εξετάσουμε στην συνέχεια.
Προκειμένου να ξεκινήσουμε χρειάζεται να έχουμε ξεκαθαρίσει ορισμένες βασικές έννοιες και κάποιες εκκρεμότητες με τον εαυτό μας. Ξεκινάμε από την εκμάθηση της συγκέντρωσης του νου και καταλήγουμε, σαν φυσική συνέχεια στον διαλογισμό.
Να ξέρουμε γιατί θέλουμε να μάθουμε να διαλογιζόμαστε. Καλή όμως βάση γι αυτό είναι να μην γνωρίζουμε διανοητικά τους λόγους, αλλά να αισθανόμαστε μια εσωτερική, ακατανίκητη διαισθητική τάση να το κάνουμε. Αυτό σημαίνει ότι ακολουθούμε κάποια βαθύτερη, αν και υποσυνείδητη παρόρμηση. Αν δεν λειτουργεί μέσα μας η «μαγνητική» έλξη του πνεύματος πολύ φοβάμαι ότι ματαιοπονούμε, γιατί δεν είναι δυνατόν να βρεθούν επαρκή διανοητικά επιχειρήματα για την «ωφέλεια» ενός τέτοιου εγχειρήματος.
Πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι. Και εδώ κυριολεκτούμε. Χρειάζεται να αποφασίσουμε ότι θα αρχίσουμετώρα τις προσπάθειές μας και θα τις συνεχίσουμε μέχρι το τέλος της ζωής μας, ακόμα και αν δεν έχουμε κανένα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Θα έχουμε αναπτύξει όμως την επιμονή, την υπομονή και την δύναμη της βούλησης. Αυτό ακούγεται εξωπραγματικό, όμως μια τέτοια «υπεράνθρωπη» αποφασιστικότητα είναι απολύτως αναγκαία.
Να εργαζόμαστε χωρίς να αγχωνόμαστε πολύ για τα αποτελέσματα. Ασφαλώς θα πρέπει να ελέγχουμε την πρόοδό μας, αλλά καλό είναι να απολαμβάνουμε τις προσπάθειές μας. Υπάρχουν άγονες περίοδοι κατά την διάρκεια των οποίων παραμένουμε «στάσιμοι» και εκεί χρειάζεται αποφασιστικότητα, υπομονή και πίστη. Αν τις ξεπεράσουμε χωρίς να εγκαταλείψουμε, θα ανταμειφθούμε πλουσιοπάροχα. Η γαλήνια αποφασιστικότητα επιταχύνει την πρόοδο.
Οι ασκήσεις που κάνουμε πρέπει να είναι για μας διασκέδαση. Πρέπει να περνάμε καλά κατά την εκτέλεσή τους. Αν τις αισθανόμαστε ως βάρος, τότε αργά ή γρήγορα θα κουραστούμε από την αυτοκαταπίεση και θα τα παρατήσουμε. Η εργασία με τον εαυτό μας πρέπει να είναι απόλαυση. Διαφορετικά κάτι δεν κάνουμε σωστά, ή δεν είμαστε ακόμα ώριμοι γι αυτό τον δρόμο. Η εξέλιξή μας θα ακολουθήσει διαφορετικά μονοπάτια.
Αν πιστεύουμε ότι η αδιάκοπη πυρετώδης σκέψη μάς είναι απολύτως απαραίτητη, και ότι αν δεν σκεφτόμαστε φρενιασμένα θα χάσουμε κάτι «σημαντικό», όπως διάφορες ευκαιρίες ή ιδέες για να πραγματοποιήσουμε τα «όνειρά» μας, η αποτυχία είναι εξασφαλισμένη. Δεν θα μπορέσουμε να ελέγξουμε ποτέ τον νου μας γιατί πιστεύουμε στην «χρησιμότητα» της έλλειψης ελέγχου.
Αυτό που θα μας βοηθήσει δεν είναι τόσο η συντριπτική επιβολή της θέλησής μας επάνω στο νου μας, αυτό μάλιστα μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστες αντιδράσεις, αλλά το να θέλουμε τον έλεγχο. Όταν χρησιμοποιούμε την θέλησή μας χωρίς πραγματικά να επιθυμούμε σε βάθος αυτό που επιδιώκουμε, τότε καταδυναστεύουμε τον εαυτό μας. Όταν όμως το θέλουμε, η επιβολή έρχεται ευκολότερα χωρίς εντάσεις και καταπίεση.
Αν πιστεύουμε ότι εμείς είμαστε ο νους μας, ή τα συναισθήματά μας, τότε ας ξανασκεφτούμε αν αξίζει τον κόπο να ξεκινήσουμε μια προσπάθεια και να αποδυναμώσουμε τον αυτοσεβασμό μας με μια βέβαιη αποτυχία. Ο διαλογισμός έρχεται όταν όχι μόνο πιστέψουμε, αλλά βιώσουμε το γεγονός ότι δεν είμαστε ο νους μας και ότι αυτός ο νους είναι ένα «όργανο» το οποίο έχουμε εμείς (δηλαδή η προσοχή μας, η συνειδητότητα), στην διάθεσή μας. Αν είμαστε ταυτισμένοι με τον νου μας, ο έλεγχός του είναι ανέφικτος, διότι αυτός δεν τον επιθυμεί. Και σε αυτή την περίπτωση αν δεν τον θέλει ο νους τότε δεν θα τον θελήσουμε και εμείς.
Δεν είναι απαραίτητη κανενός είδους θρησκευτική, ή φιλοσοφική πίστη. Παρ’ όλο που η θρησκεία με τα σύμβολα και τις μεθόδους της μπορεί να υποβοηθήσει τον έλεγχο του νου, είναι αμφίβολα τα αποτελέσματα όσον αφορά την διεύρυνση της συνειδητότητάς μας λόγω ακριβώς της παρουσίας των δογμάτων. Στις θρησκείες όμως υπάρχουν υποβοηθητικές νοοτροπίες, όπως η πίστη προς το Θείο (η εμπιστοσύνη, όχι τα δόγματα), η ταπεινοφροσύνη, η ευγνωμοσύνη και η φιλανθρωπία. Αυτοί είναι παράγοντες εξευγενισμού των συναισθημάτων μας. Ασφαλώς μπορούν να αναπτυχθούν και εκτός πάσης θρησκείας.
Η φυσική και με μέτρο ικανοποίηση όλων μας των αναγκών δημιουργεί κατάσταση εσωτερικής ισορροπίας. Αν όμως είμαστε δούλοι των απολαύσεων τότε η θέλησή μας είναι κοντά στο μηδέν. Δεν πρέπει να επιτρέπουμε στην ζωή μας να μας «κάνουν ό,τι θέλουν», είτε οι άνθρωποι, είτε ο εαυτός μας, είτε οι αισθήσεις και οι τυχαίες ορέξεις μας. Έτσι θα γεμίσουμε με διαθέσιμη ενέργεια, την οποία έως τώρα απερίσκεπτα καταναλώναμε σε ένα ατελείωτο κυνήγι απολαύσεων και παθών.
Το να λειτουργούμε με βάση την περιέργεια και την νοητική ακαταστασία, μάς αποδυναμώνει ενεργειακά. Δεν χρειάζεται να «αναζητούμε» ασταμάτητα. Πρέπει να μάθουμε και να βρίσκουμε. Το να «πετάμε» από ιδέα σε ιδέα σαν «πεταλούδες», από το ένα θεωρητικό σύστημα στο άλλο, σπαταλά την δύναμη της βούλησής μας σε προσδοκίες που ποτέ δεν θα πραγματοποιηθούν με αυτή τη τσαπατσουλιά. Η σκέψη μας πρέπει να είναι συγκροτημένη και εστιασμένη. Για την εξάσκηση της συγκέντρωσης δεν μας είναι απαραίτητες οι θεωρητικές γνώσεις και τα μεταφυσικά συστήματα, αλλά η προσήλωσή μας στην πρακτική εξάσκηση. Μας χρειάζεται η σταθερή εκτέλεση ασκήσεων, όχι μελέτες και «πιστεύω».
Κάποια ευγένεια του χαρακτήρα είναι απαραίτητη. Ο σεβασμός, η ευγνωμοσύνη, η καλοσύνη, η εντιμότητα, η προσφορά. Η ανιδιοτελής αγάπη. Θέλετε να δείτε τι άνθρωπος είστε; Εξετάστε την σχέση σας με τα χρήματα, τι αγοράζετε με αυτά, ιδίως πως αξιοποιείτε το όποιο περίσσευμά σας. «Τσιγκούνης στα λεφτά, τσιγκούνης και στα αισθήματα», όπως λέγεται. Άνθρωποι που σέβονται το «ανώτερο» κάθε είδους όπου και αν το συναντούν, και δεν κρίνουν αδιάκοπα τους άλλους, την κοινωνία, ή την ίδια τη ζωή, έχουν το σωστό υπόβαθρο για να αναπτύξουν πολλές αναγκαίες «ποιότητες» μέσα τους γιατί δεν είναι μίζεροι. Το καλό υπάρχει και στους χειρότερους ανθρώπους και πρέπει να είμαστε σε θέση να το σεβόμαστε. Αυτά τα ευγενή αισθήματα διανοίγουν μέσα μας έναν «αγωγό» μέσω του οποίου δεχόμαστε ενέργεια και καθοδήγηση.
Σταματώ εδώ, διότι δεν θα υπάρξει τέλος στις διάφορες προϋποθέσεις της συγκέντρωσης και του διαλογισμού.
Τα απαιτούμενα και προβλεπόμενα στάδια, σύμφωνα με την παραδοσιακή προσέγγιση του θέματος είναι:
ΧΑΛΑΡΩΣΗ
ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ – ΑΝΑΠΝΟΗ
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ
ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ
ΧΑΛΑΡΩΣΗ
Καθόμαστε σε μια σταθερή και άνετη θέση. Σε μια καρέκλα π.χ. Αν μπορούμε ας είναι η πλάτη μας ίσια, γιατί αυτό βοηθάει την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο. Αν είμαστε ξαπλωμένοι ασφαλώς μπορούμε να χαλαρώσουμε καλύτερα, όμως το σώμα μπαίνει σε «σκεπτικό» ύπνου και αυτό εμποδίζει την συγκέντρωση του νου. Καλό είναι η στάση να μην μας γίνεται εμμονή και ας βολευτούμε όπως μπορούμε καλύτερα. Θα ανακαλύψουμε το σωστό μέτρο.
Διατρέχουμε με την προσοχή μας το σώμα μας και διαλύουμε τις εντάσεις όπου τις εντοπίσουμε. Δεν αφιερώνουμε πολύ χρόνο σε αυτή την διαδικασία. Αρκεί να το θελήσουμε και να κάνουμε μια σύντομη επιθεώρηση, ενός λεπτού π.χ. στο σώμα μας.
ΑΝΑΠΝΟΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Εκτελούμε μερικές βαθιές, αργές και ισόχρονες αναπνοές. Εισπνέουμε αργά και βαθιά από την μύτη και εκπνέουμε αργά, είτε από την μύτη, είτε από το στόμα. Δεν πιεζόμαστε, ούτε επιδιώκουμε την επίτευξη κάποιου «ρεκόρ». Αυτά είναι για τους φακίρηδες. Παρακολουθούμε την αναπνοή μας και αν θέλουμε εστιαζόμαστε για λίγο σε ένα σημείο στο βάθος της ρινικής κοιλότητας, πίσω από το μέτωπο, αισθανόμενοι ότι ο αέρας περνάει από εκεί (πράγμα που αληθεύει). Δεν το παρακάνουμε γιατί μπορεί να «υπερφορτίσουμε» τον εγκέφαλό μας.
Παραμένουμε χωρίς σκέψεις. Μια αιτία που μας δυσκολεύει στον έλεγχο του νου είναι η ταραχή του νευρικού συστήματος. Γι αυτό χαλαρώνουμε και κάνουμε την αναπνευστική άσκηση. Μετά το τέλος της συγκέντρωσής μας μπορούμε να «κλείσουμε» την άσκησή μας, κάνοντας λίγες αναπνοές με τον ίδιο τρόπο.
ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΟΥ ΝΟΥ
Η κυρίως άσκηση καλό είναι να κρατήσει περίπου ένα δεκάλεπτο. Δεν χρειάζεται να το παρακάνουμε, γιατί αν η προσοχή μας χαλαρώσει θα δημιουργήσουμε μέσα μας μια αρνητική συνήθεια. Να περιφέρεται ο νους μας δεξιά και αριστερά, ιδίως όταν καθόμαστε να ασκηθούμε.
Ξεκαθαρίζουμε την κατάσταση με τον εαυτό μας, τελειώνουμε τις «απαραίτητες» σκέψεις, ολοκληρώνουμε τις φαντασιώσεις μας, τα επαγγελματικά, ή τα ερωτικά μας σχέδια. Κλείνουμε τις φανταστικές συζητήσεις που αρχίσαμε στο μυαλό μας με εκείνους που δεν είχαμε το θάρρος να τους πούμε αυτό που θέλαμε. Τελειώνουμε γενικώς με όλες αυτές τις ανοησίες.
Παίρνουμε ένα ρολόι το τοποθετούμε μπροστά μας και απολύτως αποφασισμένοι αρχίζουμε να παρακολουθούμε σιωπηλά την κίνηση του δευτερολεπτοδείκτη. Την παρακολουθούμε για δέκα λεπτά, χωρίς να σκεφτόμαστε τίποτα. Δεν επιτρέπουμε στο νου μας να σχηματίζει σκέψεις και εικόνες. Το μόνο που κάνουμε είναι να κοιτάμε προσεκτικά, σε κατάσταση εσωτερικής σιωπής, (όσο μπορούμε τουλάχιστον). Δεν αφαιρούμαστε, είμαστε σιωπηλά προσεκτικοί και δεν «διαπραγματευόμαστε» με την επιθυμία να αρχίσουμε τις φαντασιώσεις μας. Είμαστε απόλυτοι σε αυτό. Δεν σκεφτόμαστε ούτε τον δείκτη του ρολογιού, απλώς τον κοιτάμε σε πλήρη εγρήγορση.
Άλλη άσκηση θα μπορούσε να είναι η εξής: Κοιτάμε για λίγο το κεφάλι μιας καρφίτσας. Μετά κλείνουμε τα μάτια και το απεικονίζουμε στον νου μας. Κρατάμε σταθερή την εικόνα, επίσης χωρίς σκέψεις, και αν την «χάσουμε» κοιτάμε για λίγο ξανά την πραγματική βελόνα και επανερχόμαστε στην νοητική απεικόνιση με κλειστά τα μάτια. Το κάνουμε για δέκα λεπτά. Πρόκειται για δυσκολότερη εφαρμογή.
Μπορούμε με τον ίδιο τρόπο να διαλέξουμε και άλλα εξωτερικά αντικείμενα, ρυθμικούς ήχους, να οραματιστούμε κάτι, οτιδήποτε μπορεί να χρησιμεύσει σαν αντικείμενο της συγκέντρωσης. Καλό είναι αυτά τα θέματα να είναι όσο γίνεται πιο απλά ώστε να μη μας δυσκολεύει η πολυπλοκότητά τους.
Καθορίζουμε όμως ένα πρόγραμμα. Κάνουμε κάποιες ασκήσεις σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμά μας. Π.χ. Το «ρολόι» κάθε πρωί, το απόγευμα την άσκηση με την καρφίτσα. Δεν μεταπηδούμε από τη μια άσκηση στην άλλη σαν να προσπαθούμε να βρούμε την πιο βολική, ή την πιο εντυπωσιακή, γιατί αυτή η ακαταστασία που καλλιεργείται από το πνεύμα της προσδοκίας και της βιασύνης μάς αποδυναμώνει ενεργειακά. Τις εκτελούμε έως ότου αποκτήσουμε συγκεκριμένα αποτελέσματα και η πρόοδός μας γίνει εμφανής. Μετά μπορούμε να τις αλλάξουμε, πάντοτε όμως χωρίς ακαταστασία.
Δεν χρειάζονται σύνθετοι οραματισμοί και άλλες παρόμοιες «φανταχτερές» ασκήσεις με θρησκευτικό ή συμβολικό περιεχόμενο. Εδώ ο στόχος είναι η πειθαρχία του νου, όχι κάτι άλλο. Και γι αυτό το σκοπό είναι απαραίτητη η απλότητα και η σταθερότητα.
Το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα θα είναι η ικανότητα συγκέντρωσης του νου μας και το εκούσιο σταμάτημα των σκέψεών μας.
Αν αισθανόμαστε εντάσεις, πονοκεφάλους, εκνευρισμούς και άλλα αρνητικά συμπτώματα, τότε σίγουρα κάτι κάνουμε λάθος. Ας ψάξουμε να το βρούμε, γιατί δεν πρέπει να πιέζουμε τον εαυτό μας.
>ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ
Αν επιμείνουμε, κάποια στιγμή η ικανότητα της συγκέντρωσης του νου θα αρχίσει να παρουσιάζεται. Τότε είμαστε στο κατώφλι του διαλογισμού, αλλά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το απαιτούμενο χρονικό διάστημα. Αυτό εξαρτάται από την εργατικότητά μας και από την βαθύτερη προδιάθεσή μας, δηλαδή από το ταλέντο μας. Συνήθως όλοι μας κάνουμε λιγότερα πράγματα από αυτά που μπορούμε και αυτό σημαίνει ότι με τις απαραίτητες ρυθμίσεις και αποφάσεις μπορούμε να πετύχουμε περισσότερα. Η υπομονή μας πρέπει να είναι «άπειρη», το ίδιο και η επιμονή. Αυτά είναι μαθήματα ζωής και χωρίς αυτές τις αρετές δεν θα πάμε μακριά. Η εκμάθηση της συγκέντρωσης είναι έργο ολόκληρης ζωής. Οτιδήποτε λιγότερο θα οδηγήσει στην θλιβερή αποτυχία.
Διαλογισμός είναι να παραμένουμε σε κατάσταση συνειδητής εσωτερικής σιωπής. Κλείνουμε τα μάτια μας (ή δεν τα κλείνουμε) και απλώς σταματάμε να σκεφτόμαστε. Αυτό τώρα φαίνεται κάτι το αδύνατο, κάποια στιγμή όμως θα γίνει δυνατό. Η συγκέντρωση στο κενό. Δεν το φανταζόμαστε, το αισθανόμαστε, συγκεντρωνόμαστε στον ίδιο μας τον νου που έχει σταματήσει.
Εξωτερικά η προσοχή μας μπορεί να περιφέρεται όπου θέλουμε (αποσυγκέντρωση), ή να εστιαστεί κάπου, ή απλώς να παραμείνει συνειδητή της εσωτερικής σιωπής και του κενού. Υπάρχει όμως γιατί την αναπτύξαμε με τις προηγούμενες ασκήσεις. Η συνειδητή συγκέντρωση του νου είναι απαραίτητη συνθήκη για τον διαλογισμό.
Θα αναρωτηθεί κανείς ποιο είναι το νόημα της μη-σκέψης. Είναι μια διαφορετική κατάσταση συνειδητότητας, η οποία μας αποταυτίζει από το νου και το συναίσθημα, όπου ερχόμαστε σε άμεση επαφή με το Πνεύμα.
Ο διαλογισμός μας φέρνει σε επαφή με το ΤΩΡΑ. Η εξαιρετική σημασία αυτού του γεγονότος θα γίνει σταδιακά αντιληπτή.
ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ!
Δεχόμαστε ότι δύο με τρεις φορές ημερησίως θα ασκηθούμε στην συγκέντρωση. Τι θα γίνει όλη την υπόλοιπη ώρα; Θα αφήσουμε το νου μας αχαλίνωτο να καταστρέψει ό,τι με κόπο δημιουργήσαμε;
Όχι! Γι αυτό τον λόγο υπάρχει η λεγόμενη συνεχόμενη συγκέντρωση. Καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας ό,τι και αν κάνουμε το κάνουμε συγκεντρωμένοι. Περπατάμε π.χ. και η προσοχή μας είναι στο περπάτημα. Το μετατρέπουμε σε αντικείμενο συγκέντρωσης, όπως τον δείκτη του ρολογιού, ή την καρφίτσα. Είναι ακριβώς το ίδιο, γίνεται όμως «εν κινήσει». Το ίδιο κάνουμε για το φαγητό, την ομιλία, το διάβασμα, την οδήγηση, την διασκέδαση, την εργασία μας, το ανέβασμα μιας σκάλας, τις σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας, οτιδήποτε. Ταυτόχρονα φροντίζουμε να παρατηρούμε και τον εαυτό μας, τις προσωπικές μας αντιδράσεις, πράγμα που είναι η διπλή προσοχή προς τα έξω και προς τα μέσα.
Δεν επιχειρούμε να τα παρακολουθούμε όλα ταυτόχρονα, αλλά να είμαστε συγκεντρωμένοι σε κάτι που κάνουμε, ή σε κάτι που συμβαίνει μέσα μας, ανάλογα με τις ανάγκες της περίστασης. Σταδιακά, με την προσπάθεια θα βρούμε μόνοι μας το σωστό μέτρο που δεν θα μας κουράζει και δεν θα μας προκαλεί άγχος. Όσο και αν ακούγεται παράδοξο η συνεχής αυτή προσπάθεια ανανεώνει την ενέργειά μας και μας ξεκουράζει. Η αίσθηση αυτή είναι ένδειξη ότι έχουμε βρει την απαραίτητη ισορροπία, χωρίς να απορυθμίζουμε τη φυσιολογική ροή των δραστηριοτήτων μας.
Γνωρίζω ότι κάτι παρόμοιο ακούγεται υπερβολικό, όμως αν είμαστε αποφασισμένοι και προπαντός αν απολαμβάνουμε τις ασκήσεις μας, θα το προσπαθήσουμε. Εξ’ άλλου είναι κάτι το ευχάριστο για μας. Προσπαθούμε να ασκούμαστε συνεχώς χωρίς να διαταράσσουμε την καθημερινότητά μας.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Αν βάλουμε σε τάξη ορισμένα πράγματα μέσα μας και στην ζωή μας, που εκτενώς έχω πραγματευτεί σε άλλα κεφάλαια της ιστοσελίδας, θα δυναμώσουμε την θέλησή μας και οι «μπαταρίες» μας θα γεμίσουν με ενέργεια. Αυτό κυριολεκτικά θα το νοιώσουμε όταν θα αρχίσουμε να αισθανόμαστε την εσωτερική μας δύναμη να αυξάνει. Θα το διαπιστώνουμε ασφαλώς και στον τρόπο που ενεργούμε στην ζωή, αλλά θα υπάρχει μέσα μας και η αίσθηση της «φόρτισης» με ενέργεια, η αίσθηση της ισχυρής βούλησης. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με την υπερκινητικότητα, τον εκνευρισμό, ή την σωματική αντοχή, αλλά είναι υπόθεση ενεργοποίησης της βούλησής μας.
Και τώρα το κρίσιμο ερώτημα. Τι έχουμε να κερδίσουμε από όλη αυτή την εκμάθηση της συγκέντρωσης; Αυτό ας το ανακαλύψει ο καθένας μόνος του. Αν σκεφτόμαστε με όρους κέρδους ας κοιτάξουμε να κερδίσουμε χρήματα, δόξα και γυναίκες, διότι τον διαλογισμό δεν τον χρειαζόμαστε σε τίποτα. Ο διαλογισμός είναι μια διαισθητική εργασία. Διαισθανόμαστε ότι πίσω του υπάρχει ο αληθινός εαυτός μας, το πνεύμα, ό,τι και αν είναι αυτό και για να είμαστε ειλικρινείς ο οποιοσδήποτε φιλοσοφικός ή μεταφυσικός ορισμός και η διανοητική μελέτη αυτών των πραγμάτων μας προκαλούν αφόρητη πλήξη. Εμάς μας ενδιαφέρει η σιωπηλή πρακτική εξάσκηση και η βαθύτερη μεταμόρφωση, όχι η φιλοσοφία. Η κύρια εργασία που κάνουμε στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι διανοητική, αλλά βουλητική.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δώσουμε στην επιθυμία για «εμπειρίες». Αν τις επιδιώξουμε, ενδεχομένως να τις αποκτήσουμε, με την προϋπόθεση ότι έχουμε ατσάλινη θέληση, γιατί ο μέσος «χλιαρός» άνθρωπος του «δε βαριέσαι» στον οποίο ενδεχομένως να ανήκουμε και εμείς δεν είναι ικανός για κάτι τέτοιο. Ας γνωρίζουμε όμως ότι αυτές οι εμπειρίες θα είναι μάλλον αυταπάτες του υποσυνείδητού μας, με τελικό αποτέλεσμα να «καβαλήσουμε το καλάμι». Ο συνετός άνθρωπος δεν ενδιαφέρεται για εμπειρίες αλλά για τις ασκήσεις του και είναι προσγειωμένος στην πραγματικότητα, όχι σε αυθυποβολές.
Για να μπορέσουμε να οδηγηθούμε κάπου με τις ασκήσεις μας πρέπει να διαθέτουμε ορισμένες αρετές, όπως υπομονή, επιμονή και ατσάλινη θέληση. Αν μας ενδιαφέρουν τα «εύκολα» και η νοοτροπία του «φαστ φουντ», τότε δεν είμαστε οι κατάλληλοι άνθρωποι γι αυτό το έργο. Μιλάμε για έργο ζωής και όχι για χάμπουργκερ που το τρώμε στο πόδι, χωρίς να το έχουμε παρασκευάσει οι ίδιοι με κόπο και σε βάθος χρόνου. Απαιτείται απόλυτη σταθερότητα και δύναμη χαρακτήρα. Πρέπει να βάλουμε την ζωή μας σε τάξη, να διαχειριστούμε σωστά τον χρόνο μας και να μην τρέχουμε ασταμάτητα δεξιά και αριστερά σε δήθεν υποχρεώσεις. Πρέπει να γίνουμε, όσο αυτό είναι δυνατόν, κύριοι της ζωής μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η αδράνεια είναι καλύτερη. Οι ευθύνες, η εργασία, η συμμετοχή στην κοινωνία, προσφέρουν πολλά. Το «παράδοξο» είναι ότι όσο λιγότερο προσδοκούμε γρήγορα αποτελέσματα και όσο περισσότερο απολαμβάνουμε τις ίδιες τις ασκήσεις, χωρίς να αγχωνόμαστε για την πρόοδό μας, τόσο γρηγορότερα προχωράμε, ακριβώς επειδή δεν σπαταλούμε την ενέργειά μας στην βιασύνη.
Δεν χρειάζεται να κοινοποιούμε σε όλους τις προσπάθειές μας. Αυτό υποκρύπτει μια επιθυμία αναγνώρισης της αξίας μας από τους άλλους, όπου είτε θέλουμε να κάνουμε τους σπουδαίους, είτε επιζητούμε με ανασφάλεια την έγκρισή τους. Αν μας την δώσουν θα νοιώσουμε σπουδαίοι, αν δεν μας την δώσουν, που είναι το πιθανότερο, θα βρεθούμε απολογούμενοι, θα χάσουμε ενέργεια και θα γίνουμε έρμαιο του οποιουδήποτε θέλει να ανακατευτεί στην ψυχή μας. Εδώ καλύτερη είναι η μυστικότητα. Το σημείο αυτό έχει μεγάλη σημασία. Δεν χρειαζόμαστε την άδεια των άλλων, ούτε την αποδοχή τους για να ασκηθούμε στον διαλογισμό. Αυτό είναι κάτι προσωπικό που το κάνουμε για τον εαυτό μας.
Μπορούμε να μιλήσουμε γι αυτά τα θέματα μόνο όταν έχουμε ξεπεράσει τις εξαρτήσεις μας από την γνώμη και την αποδοχή των άλλων. Να είμαστε όμως πραγματικά αδιάφοροι και να μη μας αγγίζει τίποτα. Το να κρατάμε κάποια πράγματα για τον εαυτό μας δεν είναι νοσηρή μυστικοπάθεια, υπάρχει και η θετική πλευρά. Δεν εκτιθέμεθα σε επιθέσεις και διαφυλάσσουμε την ενέργειά μας. Μην ακούτε αυτούς που σας λένε ότι πρέπει να κοινοποιείτε σε όλους τα «εσώψυχά σας» και κάθε λεπτομέρεια της ζωής σας, γιατί αυτό που θέλουν είναι να μάθουν τα «μυστικά» σας για να μπορούν να επεμβαίνουν στην ζωή σας. Θεωρώ ότι δεν πρέπει να εκθέτουμε διαρκώς ό,τι μας αφορά στους άλλους. Κάποια πράγματα είναι για να τα λέμε, κάποια όμως είναι μόνο για μας. Αυτή η διάκριση «κλείνει» ορισμένα «ανοίγματα» από τα οποία η ενέργειά μας διαρρέει προς τα έξω.
Αν έχετε φίλους με τα ίδια (αποδεδειγμένα όμως) ενδιαφέροντα, μπορείτε να μοιραστείτε τις προσπάθειές σας. Μόνο όμως με αυτούς, γατί και πάλι μπορεί να βρεθείτε προ εκπλήξεων. Κάποιοι φίλοι σας μπορεί να μην ενδιαφέρονται καθόλου γι αυτά τα θέματα και ας διατείνονται το αντίθετο. Όσον αφορά αυτά τα ζητήματα η ζωή θα σάς εκπλήξει, θα δείτε πολλές περίεργες αντιδράσεις από τους ανθρώπους. Δεν αποκλείεται να ενοχληθεί και να σας επιτεθεί ακριβώς αυτός από τον οποίο περιμένατε υποστήριξη. Οι άνθρωποι δεν είναι πάντοτε αυτό το οποίο ισχυρίζονται και την «ταμπέλα» της πνευματικότητας ορισμένοι εύκολα την βάζουν στον εαυτό τους, όταν όμως βρεθούν μπροστά σε κάποιον που πραγματικά εξελίσσεται, αντιδρούν με απροσδόκητα αρνητικό τρόπο και προσπαθούν να τον σαμποτάρουν, να τον αναστατώσουν, να τον ειρωνευτούν, να τον απογοητεύσουν, να τον εκβιάσουν (ιδίως αν είναι οι γονείς ή κάποια σχέση του), ή να τον εμπλέξουν σε ψυχοφθόρες ασχολίες και διαμάχες. Αν δεν είστε αρκούντως ισχυροί για να αντέξετε όλα αυτά, τότε «Σφίγγα». Για ποιο λόγο άραγε να μιλήσετε σε ανθρώπους που δεν έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα με σας; Τι επιδιώκετε; Να τους προσηλυτίσετε; Να σας θαυμάσουν;
Βρείτε τρόπους για να διαφυλάξετε την ενέργειά σας. Θα σας χρειαστεί. Μην αναλώνεστε σε ανούσιους διαπληκτισμούς, μην υποστηρίζετε τόσο πολύ τον τρόπο ζωής σας και τα «πιστεύω» σας (αν τα έχετε, γιατί και αυτά ίσως να είναι περιττά μπροστά στα ζωντανά βιώματα), μην εκτίθεστε σε όλους. Μην σας κάνουν ότι θέλουν οι άλλοι, το τσιγάρο, ο καφές, το φαγητό και το αλκοόλ.
Μην εμπλέκεστε αδιάκοπα σε διαδικασίες υπεράσπισης ή προβολής του «εγώ» σας. Κάντε το λίγο στην άκρη, διαφορετικά θα απομυζήσει την ενέργειά σας σαν βδέλλα. Το «εγώ» μας είναι ένα πολύ ευάλωτο σημείο μέσα μας, θίγεται συνεχώς, αμύνεται, επιτίθεται, είναι γεμάτο ανόητες φιλοδοξίες, φοβάται. Είναι η προσωποποίηση της ανασφάλειας, ή της επιθετικότητας (που κατά βάθος είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα). Καλό είναι να μάθουμε να μην το παίρνουμε και πολύ στα σοβαρά, γιατί είναι σαν ένα κακομαθημένο παιδί.
Μην δίνετε λογαριασμό σε όλους για τις αποφάσεις και για την ζωή σας. Μην αναλώνεστε σε ονειροπολήματα και σε εξαντλητικούς συναισθηματισμούς. Καλός είναι και ο έρωτας, αν όμως «σας σέρνει από τη μύτη» μια γυναίκα ή το καλομαθημένο παιδί σας, πόση είναι η ενέργειά σας; Και πόση είναι η δύναμη του χαρακτήρα σας;
Μην φλυαρείτε ασταμάτητα, μην εμπλέκεστε σε συζητήσεις που δεν σας ενδιαφέρουν, μην αναλώνεστε σε ψυχοφθόρες σχέσεις. Η φλυαρία, τα πάθη, τα αρνητικά συναισθήματα, οι εξαντλητικές φαντασιώσεις και οι ατέρμονοι διάλογοι με τον εαυτό μας, ο ακατάστατος τρόπος ζωής, το αδιάκοπο «τρέξιμο», που ίσως και να είναι μια φυγή από κάτι και όχι πραγματική ανάγκη, είναι διαδικασίες που χρειάζεται να ελεγχθούν, γιατί εξαντλούν την ενέργεια της βούλησής μας. Ο έλεγχος αυτών των παραγόντων θα γεμίσει τις «μπαταρίες» μας με ενέργεια και θα το νοιώσουμε ξεκάθαρα, μιας και η ενέργεια αυτή θα μας χρησιμεύσει πολύ στην απόκτηση της δύναμης της συγκέντρωσης.
Χρειάζεται να καλλιεργήσουμε την εσωτερική γαλήνη, την αυτοσυγκράτηση, τα ευγενή συναισθήματα, την μεγαλοψυχία, τον σεβασμό της ελευθερίας (δικής μας και των άλλων), την αποδοχή, την καλοσύνη, την ψυχραιμία, την αισιοδοξία, την υπομονή, την ευγνωμοσύνη και άλλα πολλά. Απαιτείται όμως και κάποια αυστηρότητα, ώστε να μην μπορούν να μας κάνουν ό,τι θέλουν οι άλλοι εκμεταλλευόμενοι την καλοσύνη μας.
Όλοι αυτοί είναι παράγοντες που εξευγενίζουν τον χαρακτήρα μας και αυξάνουν κατακόρυφα την ενέργειά μας. Οι κακίες, η ζήλια, τα πάθη, η κριτική, η έλλειψη αυτοσυγκράτησης, η φλυαρία, οι συναισθηματικές αναστατώσεις, η κατάθλιψη και όλα τα παρόμοια αρνητικά συναισθήματα, πρέπει σταδιακά να απομακρυνθούν από την ζωή μας. Και μπορούν να απομακρυνθούν αρκεί να το θελήσουμε, διότι υποψιάζομαι ότι ένας λόγος για τον οποίο δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον συναισθηματικό μας κόσμο είναι γιατί κατά βάθος δεν το θέλουμε. Έχουμε ταυτιστεί με τα αρνητικά μας συναισθήματα και τρέφουμε το εγώ μας από αυτά, έχοντας δημιουργήσει μια «ταυτότητα» για μάς, με τη βοήθειά τους. «Υποφέρω, άρα υπάρχω».
Η εκπαίδευση στην συγκέντρωση του νου δεν είναι φιλοσοφία, ούτε σύστημα πεποιθήσεων για να χρειάζεται την υποστήριξή μας. Ούτε είναι «ηθικολογία», για να γίνουμε «καλοί» άνθρωποι. Είναι τεχνική διαχείρισης της ενέργειας και της δύναμης της βούλησής μας. Είναι «γυμναστική». Την κάνουμε αρχικά γιατί η ζωή είναι καλύτερη όταν έχουμε αυτοέλεγχο, μετά όμως ίσως να υπάρξει και η εσωτερική έλξη που ασκεί επάνω μας κάποιος «άλλος» παράγοντας. Το Πνεύμα! Αυτό δεν χρειάζεται καμία εξήγηση. Είναι ένα βαθύτατα «μυστικιστικό» έργο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου