Τα οφέλη του διαλογισμού

Αν και ο διαλογισμός ασκείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στην Ανατολή, η Δύση τώρα αρχίζει σιγά-σιγά να τον λαμβάνει σοβαρά υπόψη της ως έναν πολύ καλό σύμμαχο στην αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων, σωματικών και ψυχικών. Οι επιστημονικές έρευνες που αποδεικνύουν τα οφέλη του διαλογισμού αυξάνονται συνεχώς τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ προτείνεται ολοένα και περισσότερο από γιατρούς, ψυχολόγους και ψυχιάτρους. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου που και άλλες πρακτικές, με τις οποίες ο διαλογισμός μοιράζεται ένα κοινό θεωρητικό υπόβαθρο (π.χ. βελονισμός, γιόγκα, τάι-τσι), προτείνονται πλέον ως θεραπευτικές τεχνικές σε μεγάλες κλινικές και νοσοκομεία σε όλον τον κόσμο.

Κατ' αρχήν να διευκρινίσουμε ότι υπάρχουν διάφορες τεχνικές διαλογισμού και η κάθε τεχνική έχει διαφορετικά αποτελέσματα, μορφοφυσιολογικά (π.χ. στη δομή του εγκεφάλου), νοητικά (π.χ. στη βελτίωση της μνήμης) και συμπεριφορικά (π.χ. στην αύξηση της κοινωνικότητας). Εδώ θα αναφερθούμε γενικά στα οφέλη που εμφανίζουν οι διάφορες τεχνικές στο σύνολό τους. Έτσι, ο διαλογισμός:

1. Αυξάνει τα θετικά συναισθήματα και βελτιώνει την ψυχική μας διάθεση

2. Ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα

3. Μειώνει το αίσθημα του πόνου

4. Μειώνει τις φλεγμονές στο σώμα

5. Μας κάνει πιο κοινωνικούς

6. Βελτιώνει την ικανότητα για συγκέντρωση

7. Βελτιώνει τη μνήμη μας

8. Αυξάνει το αίσθηση της συμπόνοιας 

9. Αυξάνει την ενσυναίσθηση

10. Μας κάνει πιο ευέλικτους στις δύσκολες περιόδους της ζωής μας

11. Μειώνει το άγχος

12. Μειώνει την κατάθλιψη

13. Μειώνει την αρτηριακή πίεση

14. Αυξάνει την αντιληπτική μας ικανότητα

15. Ως προς τη δομή του εγκεφάλου: 

   - αυξάνει το πάχος του εγκεφαλικού φλοιού, κυρίως στις περιοχές που σχετίζονται με την προσοχή και την ενδοσκόπηση

   - αυξάνει τη φαιά ουσία στις περιοχές που σχετίζονται με τη μνήμη (ιππόκαμπος) και τη σκέψη (μετωπικός λοβός)

  - αυξάνει τον όγκο του εγκεφάλου στις περιοχές που σχετίζονται με τη διαχείριση των συναισθημάτων, τα θετικά συναισθήματα και τον αυτοέλεγχο

Αυτά είναι συνοπτικά τα οφέλη του διαλογισμού στην υγεία μας, τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχικό επίπεδο. Υπάρχει όμως και μια ανώτερη βαθμίδα, ένα ανώτερο επίπεδο, στο οποίο ο διαλογισμός έχει να προσφέρει πολλά: τη διάλυση του Εγώ.

Όταν αναφερόμαστε στο Εγώ εννοούμε την ψευδαίσθηση της ταυτότητας που μας δημιουργεί η ταύτιση με τις σκέψεις μας. Και η πιο πρακτική συνέπεια αυτής της ταύτισης είναι η ψευδαίσθηση της μοναδικότητας και του "ξεχωριστού" που μπορεί να αναπτύξει κανείς. Με άλλα λόγια, είναι η αίσθηση του διαχωρισμού, του "εγώ και οι άλλοι", "εγώ και ο κόσμος", "εγώ και η ζωή", κ.ο.κ. Στην πραγματικότητα δεν υφίσταται τέτοιος διαχωρισμός και ούτε υπάρχει αυτή η απόσταση μεταξύ "ημών" και "των άλλων".

Ψυχικά συμπτώματα όπως η απληστία και η κτητικότητα ενισχύουν την αίσθηση του "να κάνω κάτι δικό μου". Απ' την άλλη, συναισθήματα όπως το μίσος και ο θυμός ενισχύουν την αίσθηση της απόστασης που έχουμε από τους άλλους. Όλα αυτά τα συμπτώματα, που το καθένα μπορεί να αποτελεί και μια αιτία για την εμφάνιση περισσότερων συμπτωμάτων, θρέφουν και συντηρούν την ψευδαίσθηση της ταυτότητας και τα συμπλέγματα ανωτερότητας και κατωτερότητας, τον φόβο της επίκρισης και της απόρριψης, κ.ο.κ. Με τον διαλογισμό έχουμε τη δυνατότητα να παρατηρήσουμε τη σχέση που έχουν οι σκέψεις μας (οι πεποιθήσεις μας) με αυτά τα συμπτώματα και να αντιληφθούμε ότι κανένα σύμπτωμα δεν μπορεί να σταθεί από μόνο του αν δεν υπάρχει το κατάλληλο γνωσιακό υπόβαθρο για να το υποστηρίξει. 

Η συγκέντρωση και η δύναμη της επίγνωσης που αναπτύσσουμε με τον διαλογισμό, σε συνεργασία μεταξύ τους, είναι το όχημα που μας μεταφέρει στο άδυτο του ασυνειδήτου μας. Εκεί όπου οι διάφορες σκέψεις διαχωρισμού και εγωκεντρικότητας αναπαράγονται ασταμάτητα από την παιδική μας ηλικία. Αποκτώντας επίγνωση αυτών των σκέψεων, βλέπουμε τη συνολική εικόνα της πραγματικότητας που μας αποτελεί και που αποτελούμε. Είναι σαν να μεγεθύνουμε την εικόνα μας χιλιάδες φορές και να εστιάζουμε σε κάθε σημείο που την αποτελεί. Πλέον δεν υπάρχει εικόνα. Δεν υπάρχει Εγώ. Υπάρχει μόνο η διαδικασία της παρατήρησης, ενώ τα σημεία ξαναβρίσκουν τη θέση τους στο άπειρο και άχρονο σύνολο, χωρίς όρια και διαχωρισμούς. Το βάρος του εαυτού, καθώς και όλες οι μάταιες προσπάθειες για αυτοεπιβεβαίωση, καταρρέουν. Και μένει μόνο η ανάλαφρη ροή των γεγονότων, χωρίς ίχνος έντασης ή αντίστασης. Ο διαλογισμός είναι το όχημα γι' αυτό το ταξίδι.

aytepignosi